Rede in de Arent bij de her-inwijding van de Synagoge op
20 september1992.
Met grote dankbaarheid aanvaard ik de sleutel die mij zojuist door de voorzitter van de stichting Herbouw Synagoge Breda werd overhandigd. Daardoor zal het mogelijk zijn de nieuwe Synagoge
te gaan gebruiken als plaats om onze eigen identiteit te verdiepen en als ontmoetingsplaats met anderen. Er is sprake van een klein wonder dat het mogelijk is gebleken, in de bijna vergeten mediene (provincie), na de grote ramp, een Synagoge te herbouwen, die huisvesting gaat bieden aan de kleine Joodse Gemeenschap in deze mooie stad.
Wat zijn de kansen voor het Jodendom? Wat zijn de kansen voor het Nederlandse Jodendom? Wat zijn de kansen voor het Jodendom in de mediene, in Breda, een stip op de landkaart van
de wereldgeschiedenis van het Jodendom. Een geschiedenis die is gegaan van Jerusalem naar Babylon, van Toledo naar Amsterdam, van Wilna naar Krakau, van Praag naar New York en van Baltimore weer naar Jerusalem. Een wereldgeschiedenis, getekend door fantastische hoogtepunten, en door diepe dalen van bloed, zweet en tranen.
Velen van ons (ik citeer) voelen de angstaanjagende echo's uit het verleden, ze voelen de vermoeidheid van een moe gebeukt volk, ze extrapoleren de scherven van het verleden naar een
zinloze toekomst, die ook vol scherven zal zijnIs er geen ruimte voor een andere visie? Ja, die is er wel. Anders zouden wij hier vandaag niet staan, met zovelen, Joden en niet Joden, om inhoud te geven aan de optimistische visie dat er mogelijkheden zijn om verder te gaan, de fakkel die ons door onze voorouders werd gegeven door te geven: inhoud te geven aan Joodse waarden, Joodse identiteit en Joodse religie. Ook op deze kleine stip op Aarde in de Joodse wereldgeschiedenis. Klein? Wat klein? Groot, door de ontroerende inzet van zovelen, in het bijzonder van onze niet Joodse vrienden, die de bouw van ons nieuwe huis mogelijk hebben gemaakt. Wat is er gewerkt, wat is er gezwoegd, wat is er geruzied voor het goede doel. De stichting Herbouw Synagoge Breda, de architect, de Gemeente Breda, de aannemer, de bouwers, de vele gulle gevers, zij allen hebben een monument van tolerantie opgericht in een gebroken wereld. Zij openen ons daarmee een vergezicht op een toekomstige wereld van vrijheid, tolerantie en vrede, waarvan onze voorouders hebben gedroomd.
Dus Dames en Heren, Breda, een grote stip op deze Aarde in de Joodse historie en dit is het moment om het spreekgestoelte vrij te maken voor de eerste burger van deze stad, burgemeester Ed Nijpels,een stad waarvan het Gemeentebestuur op meer dan voorbeeldige wijze heeft geparticipeerd in de realisatie van dit project.